Câu 1:

Hỏi: Trên cây thanh long thường có nhiều kiến vàng nhỏ, tác hại thế nào và cách phòng trừ?

Đáp: Tác hại của kiến trên cây thanh long là cắn và đục khoét làm hư hại hom giống và các cành non, cắn mất tai lá trên trái, cắn gây tổn thương vỏ trái, làm giảm giá trị của trái. Quan trọng hơn cả là kiến còn cắn phá nụ hoa và trái non làm giảm sản lượng trái.

Tuy vậy, việc phòng trừ kiến tương đối dễ dàng. Dùng các thuốc sâu dạng hạt như Vibasu 10H, Padan
4G trộn với cát rải quanh gốc hoặc những nơi kiến làm tổ. Có thể phun lên cây bằng các thuốc trừ sâu thông thường như Sagomycin, Visher, Vibasu, Hopsan, Netoxin, Vinitox, Viphenva…

Câu 2:

Hỏi: Đặc điểm ruồi đục trái thanh long và cách phòng trừ như thế nào?

Đáp: Ruồi đục trái thanh long (Dacus dorsalis) cũng là loài ruồi thường đục trên các trái cam, quít, nhãn, ổi, táo, xoài (xem các câu 60, 151, 190). Đối với cây thanh long, đây cũng là loại sâu hại phổ biến và nguy hiểm đang được chú ý, nhất là đối với thanh long xuất khẩu.

Ruồi trưởng thành chích và đẻ trứng vào trái. Dòi (ruồi non) đục ăn thịt trái, chỗ đục có nhựa chảy ra, trái bị hư thối và rụng. Dòi làm nhộng trong đất. Ruồi trưởng thành xuất hiện nhiều vào đầu mùa mưa, dòi phá hại chủ yếu trong mùa mưa.

Các biện pháp phòng trừ là:

- Vệ sinh đồng ruộng, dọn cỏ và thu gom tiêu hủy các trái rụng.

- Rải thuốc trừ sâu dạng hạt quanh gốc cây để diệt nhộng.

- Đặt bẫy bả dẫn dụ và tiêu diệt ruồi trưởng thành. Hiện có các thuốc dẫn dụ ruồi trưởng thành bán trên thị trường là thuốc Vizubon, Ruvacon. Ngoài ra có thể tự làm bẫy bả ruồi bằng cây é tía, đường mật, trái chín (xem câu 60).

Việc phun thuốc trừ ruồi đục trái với thanh long ít hiệu quả.

Câu 3:

Hỏi: Ngọn cành thanh long bị thối, đó là bệnh gì và cách phòng trừ?

Đáp: Có thể gọi đó là bệnh thối ngọn hoặc thối đầu cành. Bệnh do nấm Alternaria sp. gây ra. Ngọn cành thanh long bị bệnh chuyển màu vàng, mềm ra, sau đó bị thối. Cây bị bệnh phát triển chậm, số cành giảm hẳn. Bệnh thường phát sinh vào đầu mùa mưa.

Khi phát hiện mới có bệnh dùng các thuốc Bendazole, Viben-C, Vimancoz, Vithi-M, Topsin-M, Manozeb, phun ướt đẫm các ngọn và cành cây. Các thuốc này cũng phòng trừ được nhiều bệnh khác trên cây thanh long.

Câu 4:

Hỏi: Trên cành thanh long có những đốm nâu hoặc xám, đó là bệnh gì và cách phòng trừ ?

Đáp: Trên cành thanh long thường có 2 loại bệnh phổ biến là bệnh đốm nâu và bệnh đốm xám.

- Bệnh đốm nâu trên thân và cành tạo thành những đốm tròn như mắt cua,màu nâu. Vết bệnh rải rác hoặc tập trung tạo thành những vết dọc theo thân cành. Bệnh đốm nâu cành thanh long do nấm Gleosporium agaves gây ra.

- Bệnh đốm xám, còn gọi là bệnh nám cành, do nấm Sphaceloma sp. Trên thân cành có những đốm hoặc vết biến màu, trên đó mọc lên lớp nấm màu xám tro, nhám. Các bệnh trên có thể làm thân cành phát triển kém, hoa và trái non bị rụng.

Phòng trừ bằng chống úng và chống hạn cho cây, bón đủ phân và phun các thuốc như đối với bệnh thối ngọn ở câu trên.

Câu 5:

Hỏi: Cây thanh long bị rụng nụ hoặc nứt vỏ trái, do nguyên nhân gì và cách khắc phục?

Đáp: Hiện tượng rụng nụ và nứt vỏ trái thanh long chủ yếu do các nguyên nhân về sinh lý.

- Rụng nụ thường xuất hiện khi số nụ trên cành nhiều. Sau khi nụ hình thành 5 – 7 ngày thì không phát triển nữa, vàng rồi rụng. Tỉ lệ rụng nụ trung bình từ 10 – 20%. Một số trái non cũng có thể tiếp tục bị rụng. Đây là hiện tượng cây tự cân bằng sinh lý để nuôi số trái còn lại trên cây. Khi cây thiếu phân bón, bị úng hoặc hạn thì số nụ và trái rụng nhiều hơn. Để hạn chế rụng nụ, rụng trái non cần bón phân và tưới nước đầy đủ để cây có sức nuôi được nhiều trái lớn.

- Hiện tượng nứt vỏ trái chủ yếu do thời tiết. Khi trái đang ở giai đoạn tăng trưởng thể tích gặp trời khô hạn, sau đó khi ruột trái phát triển lại gặp mưa nhiều hoặc tưới nước nhiều thì trái hay bị nứt vỏ. Ngoài ra, nếu để treo quả trên cành lâu quá cũng thường bị nứt. Khắc phục hiện tượng này bằng cách kiểm soát độ ảm đất, không để vườn bị khô hạn trong thời gian cây nuôi trái.