Nông dân ở Đồng Bằng Sông Cửu Long thường sản xuất 2-3 vụ lúa/năm, sản lượng trung bình 17 triệu tấn/năm, hao phí sau thu hoạch rất lớn, từ 10-25%, trong đó khâu phơi đôi khi chiếm đến 10%. Làm thế nào để giảm tổn thất trong quá trình làm khô hạt?

Trong mùa mưa ẩm độ hạt lúa ngoài đồng lúc thu hoạch khoảng 28-30%, nếu không phơi sấy kịp thời (để trong bao hoặc đổ đống) thì sau 24 giờ hạt sẽ nảy mầm. Với điều kiện thời tiết bất thường ở vụ Hè Thu và Thu Đông, khi phơi lúa sẽ gặp nhiều khó khăn như: không phơi được trong những ngày mưa dầm, phụ thuộc nhiều vào sân bãi, chi phí lao động cao, khó tìm nhân công, hạt dễ bị lẫn tạp chất, hạt khô không đều nếu phơi quá dày và ít cào đảo, chất lượng hạt bị giảm do không đủ nắng, phơi không đúng kỹ thuật sẽ cho tỉ lệ gạo xay xát thấp.Vì vậy trong mùa mưa cần làm khô hạt kịp thời bằng biện pháp sấy.

Khi áp dụng biện pháp sấy lúa đúng kỹ thuật sẽ giảm được độ ẩm hạt đến mức an toàn cho tồn trữ và xay xát, giữ được phẩm chất hạt về màu sắc, mùi vị, giá trị dinh dưỡng, tăng tỉ lệ thu hồi gạo nguyên khi xay xát, giảm hao hụt hạt trong mùa mưa; ngoài ra việc sấy lúa sẽ hạn chế tình trạng phơi lúa trên lề đường làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông, mở ra dịch vụ mới thu hút lao động nông thôn.Theo đánh giá của ông Ronald Cantrell (Viện trưởng Viện Nghiên Cứu Lúa Quốc Tế) thì chất lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam còn thấp, như vậy nếu chúng ta áp dụng sấy lúa đúng cách cũng góp phần nâng cao chất lượng gạo, gia tăng giá trị hạt gạo Việt Nam trên thị trường thế giới.

Tuy nhiên để đạt được hiệu quả tối ưu trong khâu sấy lúa cần chú ý mấy vấn đề sau:

- Nếu lúa đã bị lên mộng, mốc, ẩm vàng thì dù có sấy kỹ chất lượng lúa vẫn không cao, do đó cần đem lúa đi sấy đúng lúc, kịp thời.

- Lúa đem đi sấy không được lẫn nhiều tạp chất như: rơm vụn, dây buộc bao, bùn đất...

- Chọn máy sấy đạt yêu cầu kỹ thuật.

- Chọn chủ lò sấy có uy tín, giá sấy chấp nhận được.

Hiện nay ở ĐBSCL có một số máy sấy như: máy sấy SRR, máy sấy đổ đống, máy sấy chạy lũ, máy sấy vĩ ngang. Tuỳ theo mục đích sử dụng mà chọn loại máy sấy cho phù hợp, chủ lò sấy phải hiểu biết về các tính năng kỹ thuật cũng như cách lắp đặt và vận hành máy.

Vĩnh Long  DAR