Hỏi:
Xin cho biết kỹ thuật nuôi lợn nái ngoại. (Lê Giang- xã Quế Nhan, huyện Tân Yên, Bắc Giang)

Trả lời: 
Kĩ thuật nuôi lợn nái ngoại Về giống: Để có lợn nái tốt, ta nên chọn giống lợn Yorkshire thuần hoặc con lai giữa Yorkshire và Landrace nuôi gây giống. Những giống lợn trên có ưu điểm: Đẻ sai con nuôi con khéo, tuổi sử dụng kéo dài, khả năng tiết sữa cao, chịu đựng tốt với khí hậu ở nước ta. Chọn những con nái hậu bị lúc 7, 8 tháng tuổi có trọng lượng 80 - 100kg. Dài đòn, mông vai nở, háng rộng, âm hộ xuôi, bốn chân thẳng khỏe, ống chân to; có số vú từ 12 trở lên, núm vú rõ, cách đều, có lý lịch rõ ràng, không mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Thời điểm phối giống: Khi lợn động dục lần đầu ta nên bỏ vì trứng rụng ít, nếu lấy giống sẽ ít con, đến chu kỳ sau lấy giống bằng nhảy trực tiếp cho lợn nái quen (lứa so). Những đợt sau (lứa rạ) dùng phương pháp thụ tinh nhân tạo cho hiệu quả kinh tế cao. Chu kỳ lên giống (động dục) của lợn là 21 ngày, thời gian động dục của lợn nái biến động 3- 5 ngày. Thời điểm phối giống thích hợp vào cuối ngày thứ 3 sang đầu ngày thứ 4.

Thời điểm này thay đổi tùy từng con, do đó cần quan sát biểu hiện của lợn lên giống. Nếu âm hộ từ chỗ sưng đỏ chuyển sang héo dần, có nếp nhăn và dịch nhờn tiết ra thì đó là thời điểm phối giống tốt nhất, nên phối giống vào lúc sáng sớm hay chiều mát, có thể phối 2 lần (sáng-chiều hoặc ngược lại). Nên phối các giống cao sản: Duroc, Pietrain, Landrace để lợn thịt có tỷ lệ nạc cao 52 - 55% phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng hiện nay.

Tiêm phòng cho lợn nái vào thời điểm trước lấy giống 10 - 15 ngày hoặc tháng thứ 2, 3 khi mang thai. Trong thời gian mang thai tiêm mỗi lần 1 loại vacxin, tiêm mỗi loại vacxin cách nhau 7-10 ngày. Không tiêm vacxin tháng thứ nhất (gây chết thai) và tháng thứ 4 (gây sảy thai). Nên tiêm phòng các loại vacxin: Dịch tả, tụ huyết trùng, phó thương hàn, sảy thai truyền nhiễm và đóng dấu.

Thức ăn cho lợn nái: Khẩu phần ăn cho lợn nái trong giai đoạn mang thai và nuôi con có khác nhau. Giai đoạn mang thai từ 1 - 90 ngày, tỷ lệ prôtêin trong thức ăn 13%, năng lượng (kcal/ kg thức ăn): 2902. Giai đoạn 90 - 114 ngày nhu cầu cao hơn: Prôtêin: 14,5% năng lượng 2932 kcal/kg thức ăn để tăng trọng thai. Giai đoạn nuôi con nhu cầu dinh dưỡng cao nhất prôtêin: 15,5%, năng lượng: 2942 kcal/ kg TA. Lượng thức ăn cho từ 3 - 6kg thức ăn tổng hợp hoặc phối trộn giữa cám, gạo, ngô với thức ăn đạm đậm đặc mua của các hãng thức ăn lớn có uy tín. Trước khi đẻ 3 ngày cho lợn nái ăn giảm dần: 3kg/ngày, 2kg/ngày, 1 kg/ngày. Ngày lợn đẻ cho ăn ít cháo + ít muốt + rau xanh, ngày thứ 2 cho ăn 1 kg TĂTH hoặc cháo tiếp, ngày thứ 3 cho ăn 2kg TĂTH, ngày thừ 4 cho ăn 3kg TĂTH, ngày thứ 5 trở đi cho ăn khoảng 4 - 6kg thức ăn/ngày.

Thời gian mang thai của lợn 114 ngày ± 2. Trường hợp đặc biệt chậm hơn 5 - 7 ngày. Nếu lợn nái khó đẻ kiểm tra bằng tay không thấy lợn con, mà âm hộ cổ tử cung và xương chậu rộng không có biểu hiện đẻ khó do thai lớn, thì ta dùng thuốc giục đẻ oxytoxin liều tiêm 10 - 15 UI/ 1 lợn nái 80 - 100kg. Phương pháp này cũng áp dụng đối với những trường hợp nái đã đẻ được 1-2 con nhưng đẻ chậm những con sau...

Khi lợn con được 3 - 10 ngày tuổi cần tiêm sắt (Fedextran, Fedextrin hoặc gleptoferon...) liều tiêm 100-200mg/con. Vị trí tiêm lúc lợn 3 ngày tuổi, tiêm ở mông hay đùi sau. Nhưng lần sau tiêm ở cổ sau gốc tai. Ngày thứ 15 tiêm vacxin phó thương hàn. Ngày thứ 28 - 30 tiêm vacxin phòng tả, ngày thứ 55 - 60 tiêm vacxin tụ huyết trùng đóng dấu vị trí tiêm ở cổ sau gốc tai. Liều lượng như hướng dẫn trên bao bì thuốc. Hai loại vacxin khác nhau có thể tiêm cùng một lúc nhưng ở vi trí khác nhau (tai nọ, tai kia). Khi lợn 18 - 20 ngày tuổi cần thiến lợn đực cắt bỏ tinh hoàn để lợn chóng lớn. Tập ăn cho lợn khi được 14 ngày tuổi. Đầu tiên nấu cháo + cám hỗn hợp + chuối chín + sữa bột + ít muối, bóp nhuyễn ở dạng sệt để lợn con liếm láp cho quen, sau đó mới cho ăn cám hỗn hợp. Cần cai sữa khi lợn con đủ 30 - 40 ngày tuổi đã ăn no...

Tiêu chuẩn lợn sữa ngoại xuất chuồng 55 - 60 ngày tuổi đạt trọng lượng bình quân 20 - 25kg/con là tốt.

Để kích thích lợn nái động đực (lên giống) sớm sau khi cai sữa ta làm như sau: Cho lợn nái nhịn đói ngày thứ nhất, cho uống nước đáy đủ. Ngày thứ 2 cho lợn nái ăn 1/3 khẩu phần bình thường cho uống nước đầy đủ. Ngày thứ 3 cho lợn nái ăn 1/2 khẩu phần bình thường, uống nước đầy đủ. Ngày thứ 4 cho lợn nái ăn 2/3 khẩu phần, uống nước đủ. Ngày thứ 5 cho lợn nái ăn bình thường. Từ ngày thứ 6 - 8 lợn nái sẽ động đực.

Nguồn tin: NNVN