Nhà vườn ở Nam bộ chúng tôi thường thu hoạch trái cây theo kinh nghiệm, chứ chưa dựa vào một cơ sở nào, vì thế có những trường hợp trái cây thu hoạch lúc chín quá, lúc lại non qúa rất khó bảo quản, ăn không ngon và chất lượng không ổn định. Xin được hướng dẫn cách thu hái sao cho đúng độ chín để có lợi nhất?

Với đề tài "Nghiên cứu xác định chỉ số thu hoạch một số loại quả, nhằm nâng cao chất lượng bảo quản, chế biến sau thu hoạch", vừa qua một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc Phân viện Cơ điện và Công nghệ sau thu hoạch (Bộ NN-PTNT) đã tiến hành nghiên cứu tại 6 tỉnh và thành phố phía Nam, trên sáu loại cây ăn quả đặc sản của Nam bộ. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu một số kết quả mà nhóm tác giả đã thu được để các bạn tham khảo:

1. Vú sữa Lò Rèn: Thời gian thu hái. Vào khoảng 240-244 ngày sau khi đậu quả. Biểu hiện bên ngoài: Vỏ quả căng bóng, có màu hồng nhạt dưới đáy quả. Khi dùng tay kéo nhẹ cuống quả, phần cuống sẽ dễ dàng tách ra khỏi quả và có dính một ít thịt quả phía dưới cuống, vị ngọt, ít nhựa.

2. Quýt đường: Thời gian thu hái vào khoảng 211-217 ngày sau khi đậu quả. Biểu hiện bên ngoài: Vỏ quả căng mọng, hơi bóng. Vỏ quả có màu xanh hơi vàng. Phần vỏ nơi cuống quả hơi phồng lên, dễ dàng tách ra khỏi thịt quả. Vị ngọt, không có hậu đắng.

3. Sầu riêng sữa cơm vàng hạt lép: Nếu là ăn tươi nên thu hái vào khoảng 113-118 ngày sau khi đậu quả. Nếu dùng cho bảo quản nên thu hái vào khoảng 110 ngày.

Biểu hiện bên ngoài: Vỏ quả chuyển màu đồng vàng nhạt. Xuất hiện đường thẳng rõ nét đi qua các gai trên các múi quả. Phần nối cuống quả với thân cây dễ dàng tách ra (hiện tượng "tróc đĩa"). Có mùi thơm nhẹ. Thịt quả mềm, không sượng, vàng ươm, vị ngọt đậm, béo ngậy.

4. Cam sành: Thời gian thu hái thích hợp là vào khoảng 212-221 ngày sau khi đậu quả. Biểu hiện bên ngoài: Vỏ quả có màu vàng nhạt và dễ dàng tách ra khỏi thịt quả. Phần vỏ xốp có màu hơi vàng. Chính giữa đáy quả xuất hiện đốm tròn (có đường kính từ 1,5-2mm). Vị chua ngọt hài hòa. Nếu thu hái khi quả còn xanh, vỏ có màu xanh đậm, vị chua gắt, có hậu đắng.

5. Bưởi da xanh: Thời gian thu hái cho cả ăn tươi và bảo quản là vào khoảng 210-216 ngày sau khi đậu quả. Biểu hiện bên ngoài: Các hạt tinh dầu trên vỏ quả nở to, vỏ quả sần sùi. Dùng tay ấn nhẹ đáy quả sẽ cảm nhận được độ lún nhất định. Thịt quả hồng, rất ít hạt, giòn, nhiều nước. Vị ngọt nhiều hơn chua.

6. Măng cụt: Không giống như những loại trái cây khác, chỉ số thu hoạch của măng cụt thể hiện rõ nhất qua màu vỏ quả. Nhóm nghiên cứu phân độ chín của măng cụt ra làm 7 độ, dựa vào độ chuyển màu của vỏ quả (độ chín 1: Trên vỏ quả xuất hiện vài chấm đỏ tím (điểm son), độ chín 2: Mầu đỏ tím chiếm 1/5 vỏ quả, độ chín 3: Mầu đỏ tím chiếm 2/5 vỏ qủa, độ chín 4: Mầu đỏ tím chiếm 3/5 vỏ quả, độ chín 5: Mầu đỏ tím chiếm 4/5 vỏ quả, độ chín 6: Vỏ quả có mầu tím đỏ và độ chín 7: Vỏ quả có mầu tím đen thẫm).

Nếu quả ăn tươi cho thị trường gần nên thu hái ở độ chín 5,6,7, cho thị trường xa nên thu hái ở độ chín 3,4. Quả dùng cho bảo quản để xuất khẩu nên thu hái ở độ chín 1,2.

Nguồn tin: NNVN