Mô hình chuyên canh cải SALAD XOONG ở Thuận An
Bình Minh là huyện có diện tích rau màu lớn nhất tỉnh với nhiều
mô hình chuyên, luân canh. Chủng loại rau màu trồng rất phong phú, trong đó có
nhiều loại cho hiệu quả kinh tế cao, là nguồn thu nhập để khá lên của không ít
gia đình. Như cải salad xoong ở Thuận an chẳng hạn. Với giá cả như các năm qua,
những người trồng đạt đã thu khoảng ba chục triệu đồng/ công/ năm. Những tháng
mùa nghịch (cuối mùa nắng; 2 - 4 dl hay các tháng mưa dầm, nước ngập), giá bán
một kg từ mười ngàn đến mười hai ngàn đồng. Các tháng còn lại thì ba ngàn, năm
ngàn hoặc có hơn tuỳ thời điểm và mức độ cải tốt xấu. 
Toàn xã hiện có khoảng 70 ha tập trung ở các ấp Thuận phú,
Thuận tiến, Thuận thành. Salad xoong là loại rau ăn lá thích ẩm độ cao nên được
trồng trên chân đất thấp, nhiều bùn và suốt quá trình sinh trưởng, phát triển
cần nhiều nước. Liếp trồng rộng chừng 2m, dạng liếp chìm, mặt liếp thấp hơn lối
đi lại chừng15 - 20 cm, quanh liếp có rãnh nhỏ để thoát nước. Phía trên liếp làm
giàn bằng lưới nylon để che bớt ánh nắng. Khác với các loại rau khác, salad
xoong trồng một lần thu trong khoảng thời gian dài nhiều năm, có người trồng đến
chín, mười năm mới thay mới trồng lại.
Tuy nhiên, trong thời gian canh tác, chỗ nào cải bị bệnh
nặng thì nhổ bỏ trồng dậm lại. Mùa mưa là mùa trồng thích hợp nhất bởi thời tiết
mùa này không quá nóng, cải sinh trưởng và phát triển tốt, lại dễ mua hom giống.
Lượng hom giống cần trồng cho một công (1.000m2) là khoảng 800kg-
1.000kg tùy cách trồng thưa hay dày. Trồng dày sẽ mau cho thu hoạch. Cách
thu hoạch thì theo lứa như đối với hẹ, rau thơm, diếp cá, Số lứa thu, năng
suất mỗi lứa tuỳ vào cách thu, mùa vụ. Có hai cách thu, cắt xổi và cắt xây. Cắt
xổi là cắt ngắn chỉ khoảng 15cm. Cắt xây để bó thì cắt dài hơn gấp đôi. Do cắt
ngắn nên năng suất cải xổi thấp hơn cải cắt xây nhưng ngược lại khoảng thời gian
giữa 2 lần cắt xổi ngắn hơn, tức mau cho thu hoạch hơn. Trong mùa mưa, 25 - 40
ngày cắt một lứa, trong khi cắt xây phải 2 - 3 tháng.
Mùa nắng, cải phát triển chậm thì lâu hơn. Bình quân trong một
năm thu khoảng 8 - 9 lứa nếu cắt xổi, 4 - 5 lứa nếu cắt xây. Do thu theo đợt nên
cách bón phân, chăm sóc cho mỗi đợt giống như cho mỗi vụ rau. Phân bón, bà con
thường dùng phân chuồng hoai, phân tôm, phân N.P.K, phân Urê và phân bón lá. Các
lần bón phân chính, trung bình cứ cách nhau 7 - 10 ngày là rãi thúc một lần.
Giữa các lần bón gốc còn phun phân qua lá và thuốc phòng trừ sâu, bệnh hại. Lịch
bón phân thì dày như vậy, khâu tưới nước còn dày hơn. Mùa nắng, mỗi ngày tưới 8
- 9 lần, có khi hơn vì như đã nói salad xoong thích ẩm độ cao nên thiếu nước sẽ
bị héo. Hiện tại, một số bà con đã áp dụng phương pháp tưới phun tự động. Hệ
thống ống nước được lắp theo các liếp cải. Khi cần tưới chỉ cần ghim điện, mở
van là nước sẽ phun đều cả liếp, rất tiện. Kỹ thuật tưới tiến bộ này đang được
người trồng salad xoong ở Thuận An hưởng ứng.
Lý Hữu (Vĩnh Long's DARD) |