Trong thời gian qua, người dân trồng nho ở Ninh Thuận phải đối mặt với hiện tượng quả nho bị nứt, nhất là vào giai đoạn quả bắt đầu chín bói đến khi thu hoạch. Không ít nông dân có chung suy nghĩ, nguyên nhân làm quả nho bị nứt là do một đối tượng sâu bệnh hại (chưa xác định) gây nên. Chính vì vậy, lại rượt đuổi với công tác phòng trừ bằng thuốc bảo vệ thực vật. Đây là một trong những sai lầm mà nông dân trồng nho cần phải hiểu rõ hơn cơ chế sinh lý của cây trồng nói chung, quả nho nói riêng.

Hiện tượng này ta thường hay gặp trên giống nho đỏ (Cardinal), khi nho vào giai đoạn chín nếu gặp thời tiết thay đổi bất thường như mưa lớn hoặc đêm có sương thì hiện tượng này xảy ra rất phổ biến. Đây là một trong những nguyên nhân chính làm giảm năng suất và phẩm chất nho. Tại vùng Ninh Thuận, nhất là trong điều kiện khí hậu thời tiết khô, quá trình thoát hơi nước của quả bị cản trở do chênh lệch cao về áp suất trong quả và môi trường bên ngoài sẽ ảnh hưởng lớn đến hiện tượng nứt quả trên cây nho. Thông thường quả nho bị nứt vào lúc bắt đầu chín đến thu hoạch. Hiện tượng nho nứt quả, thường do một số nguyên nhân sau:

- Nứt sinh lý: Hiện tượng này thường gặp khi thời tiết quá khô hoặc quá ẩm khi trời có mưa hoặc sương.

- Nứt do sâu bệnh và nhện tấn công gây hại vào giai đoạn quả còn non, chúng làm rách bề mặt vỏ quả nho hoặc tạo ngay chỗ vết thương trên vỏ quả một lớp sần sùi, chai cứng. Đây là nguyên nhân chính gây nên hiện tượng nho bị nứt quả. Bọ trĩ, nhện vàng và bệnh phấn trắng (nông dân hay gọi nấm xám) là những tác nhân gây hại chủ yếu.

- Chế độ phân bón (dinh dưỡng) không cân đối, đặc biệt là bón thừa đạm hoặc tưới nước không đảm bảo cũng là một trong những nguyên nhân chính gây nên hiện tượng này.

- Một số nguyên nhân khác như: Cột cành không kịp thời làm cho chùm nho va chạm vào dây thép,… gây xây sát vỏ hoặc tỉa quả làm cho vỏ quả bị tổn thương,… Những nguyên nhân này thường ít xảy ra và chỉ xảy ra cục bộ.

Như vậy chúng ta khẳng định rằng: Hiện tượng nứt quả nho không phải do đối tượng dịch hại trực tiếp gây nên mà là hậu quả của công tác phòng trừ sâu bệnh không hợp lý, bón phân không cân đối, tưới nước không đảm bảo,… Để hạn chế hiện tượng nứt quả nho là rất cần thiết, cần chú ý một số biện pháp sau:

+ Phòng trừ sâu bệnh hợp lý, kịp thời, nên phòng trừ sớm ngay từ khi quả còn nhỏ là rất cần thiết. Đặc biệt chú ý bệnh phấn trắng (do nấm Uncinnula neccator), bọ trĩ và nhện vàng. Hạn chế đến mức thấp nhất vết thương trên vỏ quả do các đối tượng trên tấn công, gây hại vào giai đoạn còn non.

+ Cần cột cành, tỉa quả,… kịp thời nhằm tránh hiện tượng va chạm làm tổn thương vỏ quả nho.

+ Cần bón cân đối dinh dưỡng, chú ý giai đoạn nho bắt đầu chín bói không nên lợi dụng phân đạm.

+ Chế độ tưới nước phù hợp, tránh tình trạng để quá khô rồi mới tiến hành tưới nước cho vườn nho, nhất là giai đoạn quả lớn.

+ Cần tỉa kịp thời các quả đã bị nứt, tránh sự lây lan.

+ Có thể dùng chất điều hòa sinh trưởng, phân qua lá để phun nhằm giảm tỷ lệ nứt quả. Nhưng chú ý hạn chế sử dụng các loại phân có hàm lượng đạm cao.

+ Bên cạnh đó, trong thời gian đến cần chú ý chọn lọc và lai tạo các giống nho có vỏ dày sẽ hạn chế hiện tượng trên.

                                           Theo Báo Ninh Thuận (Viện Nghiên cứu & Phát triển cây trồng)