Năm 2005, hàng thuỷ sản Việt Nam đã có mặt tại 108 Quốc gia và vùng lãnh thổ, đồng nghĩa với việc chất lượng, an toàn vệ sinh sản phẩm thuỷ sản đã được chấp nhận rộng rãi trên thị trường quốc tế…

Năm 2005, vượt qua không ít khó khăn, xuất khẩu thuỷ sản đạt trên 2,6 tỷ USD, đánh dấu một chặng đường 5 năm liên tục phấn đấu và liên tục thành công của Ngành Thuỷ sản Việt Nam.
Trong thành tích chung đó có sự đóng góp không nhỏ của Cục quản lý Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y Thuỷ sản (NAFIQAVED). Đánh giá cao những nỗ lực của cán bộ, công nhân viên của Cục và cả hệ thống kiểm tra Chất lượng, An toàn vệ sinh và Thú y thuỷ sản, thừa lệnh Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa đã ký lệnh phong tặng Huân chương Lao động hạng II cho NAFIQAVED.

Theo đánh giá của NAFIQAVED, trong khoảng 10 năm trở lại đây, vấn đề chất lượng và an toàn thực phẩm thuỷ sản về cơ bản được giải quyết, đáp ứng yêu cầu hội nhập Quốc tế.
Đầu năm, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm của Việt Nam chưa kịp lấy lại “phong độ” sau vụ kiện bán phá giá đầy phi lý của phía Mỹ thì tiếp tục phải đối diện với một “đại hạn” khác. Việc 3 bang miền Nam nước Mỹ là Alabam, Missisipi và Lousiana ra lệnh cấm nhập khẩu cá tra, cá ba sa từ Việt Nam do phát hiện một số lô hàng nhiễm dư lượng kháng sinh Fluoroquinolones. Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng – An toàn vệ sinh và thú y thuỷ sản (Bộ Thuỷ sản) – ông Nguyễn Tử Cương cho rằng, nếu viện lý do có chất kháng sinh bị cấm trong hai lô cá để ra quyết định cấm sản phẩm cá ba sa của Việt Nam, thì rõ ràng 3 bang của nước Mỹ đã không làm đúng quy định của chính phủ liên bang, cũng như hoạt động của Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), quy định, một lô hàng không bảo đảm an toàn thực phẩm sẽ không được nhập khẩu vào Mỹ hoặc bị tiêu huỷ tại chỗ. Sau đó tên doanh nghiệp sẽ bị đưa lên mạng cảnh báo của FDA và các lô hàng tiếp theo sẽ tự động bị giữ lại kiểm tra, cho đến khi năm lô hàng tiếp theo đạt yêu cầu an toàn thực phẩm của Mỹ. Lúc này doanh nghiệp mới có văn bản gửi FDA đề nghị được bỏ tên ra khỏi danh sách cảnh báo.

Tuy nhiên, thông tin về ba tiểu bang của Mỹ ra lệnh cấm bán sản phẩm thuỷ sản nhập khẩu từ Việt Nam do nhiễm kháng sinh có hoạt chất Fluoroquinolones đã gây dư luận xấu ảnh hưởng tình hình nuôi và chế biến thuỷ sản. Chưa bao giờ giá cá lại tụt dốc không phanh như vậy. Đầu tháng 9 năm nay, cá tra, cá basa thịt trắng tuột giá chỉ còn 9.400 – 9.700 đ/kg; cá thịt vào khoảng 7.500 đ/kg… tính bình quân đều thấp hơn chi phí giá thành 1000 – 2000 đ/kg. Như vậy, hàng chục ngàn hộ nuôi cá ở đồng bằng sông Cửu Long có nguy cơ lỗ trắng tay, có đến 40% số hộ nuôi cá bè đã chuyển nghề hoặc phải bán bè, trong khi đó doanh nghiệp chỉ tiến hành thu mua nhỏ giọt, viện cớ nhiều lô hàng của bà con không đảm bảo chất lượng.

Để kiểm soát các chất kháng sinh thuộc nhóm Fluoroquiolones, NAFIQAVED đã cập nhật đủ các loại kháng sinh thuộc nhóm Fluoroquiolones vào danh mục các chất hạn chế sử dụng. Mới đây nhất, sau khi nhận được thông tin cảnh báo của FDA về chính sách cấm sử dụng kháng sinh thuộc nhóm Fluoroquiolones Bộ Thuỷ sản đã ban hành quyết định cấm sử dụng 11 loại kháng sinh thuộc nhóm chất Fluoroquiolones trong sản xuất, kinh doanh thuỷ sản xuất khẩu sang Mỹ và khu vực Bắc Mỹ. Ngoài ra, hàng năm FDA đều cử đoàn thanh tra sang Việt Nam kiểm tra chương trình HACCP của các Doanh nghiệp tham gia xuất khẩu thuỷ sản vào Mỹ và các kết quả đánh giá đều rất lớn. Điều này chứng tỏ hoạt động bảo đảm an toàn vệ sinh trong sản xuất thuỷ sản của Việt Nam theo quy định của Mỹ, đã và đang được thực hiện rất hiệu quả.

Năm 2005, hàng thuỷ sản Việt Nam đã có mặt tại 108 quốc gia và vùng lãnh thổ, đồng nghĩa với việc chất lượng, an toàn vệ sinh sản phẩm thuỷ sản đã được chấp nhận rộng rãi trên thị trường Quốc tế. Ông Nguyễn Tử Cương, Cục trưởng NAFIQAVED cho biết, tuy mới có 44 tỉnh trong tổng số 64 tỉnh, thành phố thành lập tổ chức chuyên trách quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh và thú y thuỷ sản nhưng đội ngũ cán bộ được đào tạo vững về chuyên môn trong các tổ chức này có khả năng đáp ứng tất cả các chỉ tiêu cần kiểm tra theo yêu cầu của cơ quan chức năng trong nước và thị trường quốc tế.

Năm 2005 cũng là năm ngành thuỷ sản triển khai rộng rãi chương trình kiểm soát dư lượng hoá chất độc hại trong nuôi thuỷ sản với việc tiến hành đối với hầu hết các loài thuỷ sản nuôi tập trung như tôm sú, tôm thẻ chân trắng, tôm càng xanh, cá basa, cá tra, cá rô phi và cua.
Ngoài ra, NAFIQAVED còn thực hiện khá tốt nhiều biện pháp kiểm soát trong việc đưa tạp chất vào nguyên liệu thuỷ sản, chất lượng giống thuỷ sản nhập khẩu, kiểm dịch thuỷ sản, hoạt động của những người hành nghề thú ý thuỷ sản.

Trong bối cảnh chịu nhiều áp lực từ thị trường Mỹ, Nhật Bản, châu Âu thì các doanh nghiệp của chúng ta đã chủ động tìm hướng đi sang các thị trường mới, điều tiết sản lượng xuất khẩu để tránh sự phụ thuộc vào những thị trường truyền thống trước đây. Số lượng các doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng đủ yêu cầu và được phép xuất khẩu vào những thị trường khó tính đang ngày càng tăng lên. Tính riêng thị trường EU, Thuỵ Sĩ, Na Uy, con số này hiện nay đã tăng hơn 3,2 lần so với năm 2000, đạt 171 doanh nghiệp. Số doanh nghiệp xuất khẩu vào các thị trường khác đều tăng bình quân 39% năm; chẳng hạn thị trường Hàn Quốc hiện có 266 doanh nghiệp, thị trường Mỹ có 350 doanh nghiệp, Canada có 279, Trung Quốc có 337 doanh nghiệp. Như vậy với sự nỗ lực vượt bậc của bà con, sự chủ động của doanh nghiệp, đặc biệt là sự quán xuyến chỉ đạo sát sao của ngành thuỷ sản, năm nay, ngành thuỷ sản đã hoàn thành và vượt các chỉ tiêu đề ra, vượt qua sóng gió, bước vào năm 2006 với sự tự tin trước những thử thách mới.

Tuy vậy, hiện cả nước vẫn còn 209 cơ sở chế biến thuỷ sản chưa đạt tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, trong đó hầu hết là các cơ sở đã được xây dựng từ lâu, trang thiết bị lạc hậu, chưa được đầu tư nâng cấp. Ông Nguyễn Tử Cương cũng cho biết, để đạt hiệu quả cao hơn trong công tác kiểm tra chất lượng, an toàn vệ sinh thuỷ sản, năm 2006, NAFIQAVED sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống tổ chức, thành lập tổ chức quản lý chất lượng và thú y thuỷ sản ở tất cả các tỉnh, thành phố trong cả nước và chú trọng triển khai công tác này đến cấp huyện, xã.NAFIQAVED cũng sẽ mở nhiều lớp đào tạo để nâng cao nghiệp vụ của cán bộ trong lĩnh vực này. Trước mắt, ngay trong quý 1/2006 này, website của NAFIQAVED dự kiến sẽ được đưa vào hoạt động để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ những vướng mắc trong việc giải quyết các rào cản an toàn vệ sinh, an toàn dịch bệnh của thị trường hàng thuỷ sản.

Nguồn:VOV(21/1/2006)