Đã bao đời, cái mắt bà con ở huyện vùng cao Bạch Thông (Bắc Kạn) chỉ quen với cây rừng, nên khi khu vườn của gia đình anh Hoàng Văn Danh, xóm Khuổi Cụ, xã Phương Linh cho thu hoạch những quả quýt chín đầu tiên, bà con ngạc nhiên lắm.

Vườn cây ăn quả của nhà anh Danh nằm sâu tun hút trong khe Khuổi Pải. "Cách nhà hơn 10 cây số, lúc chưa mua được xe máy, tôi toàn cuốc bộ. Nhà tôi được giao tất cả 9ha đất rừng ở khe Khuổi Pải này, trong đó có 3ha đã được phủ xanh bởi cây ăn quả. Trong vùng này, tôi là người đầu tiên lập được một vườn cây ăn quả như thế" - anh Danh tự hào giới thiệu. Năm 1997, mặc dù Hội ND huyện giúp anh tham gia một lớp tập huấn kỹ thuật trồng cam, chanh, quýt, rồi lại được đi thăm quan vùng cam Hàm Yên (Tuyên Quang), trồng mơ, mận, nuôi ong ở Yên Bái, nhưng anh vẫn chưa thực sự tự tin, nên về nhà chỉ dám trồng thử.

Anh kể: "Giá bán mơ quả lúc bấy giờ cao lắm, tới 12.000 đồng/kg. Tôi dọn một góc sườn đồi thoai thoải ngay sát nhà, rồi đặt cây mơ giống xuống. Nhưng chưa kịp ra quả, thì cây giống cứ còi cọc rồi chết dần. Hỏi ra mới biết, đất này không trồng được mơ. Không chịu thua, anh quay lại Hàm Yên một lần nữa, vừa bổ túc thêm kinh nghiệm, vừa mua cây quýt giống về trồng. Đã từng khoác áo lính 4 năm, anh bảo việc trồng cây ăn quả của anh được thực hiện theo kiểu "chiến dịch vết dầu loang". Khởi đầu chỉ trồng vài chục cây cứ thế nhân ra nhiều thêm.

Cứ cần cù, kiên nhẫn như thế, cho đến năm 2003, khu vườn đã mở rộng ra 3ha với hàng ngàn cây quýt, cam, chanh... Năm 2003, lần đầu tiên vợ chồng anh có khoản thu trên 40 triệu đồng từ bán quýt, cam, chanh, và hơn 10 triệu đồng từ bán mật ong. Trước kia hoa quả đều phải đưa từ thị xã Bắc Kạn lên và Cao Bằng xuống, nhưng năm ngoái, dân buôn 2 nơi này lại vào tận nhà anh Danh đặt hàng. "Hoa quả có chất lượng, và vùng này còn hiếm nên chẳng lo dân buôn ép giá. Nguồn thu 2 năm đầu mới kéo lại đủ vốn đầu tư trang trải, nhưng tôi biết mình đã thắng, và đã đúng khi chọn mô hình trồng cây ăn quả".

Qua câu chuyện, chúng tôi còn được nghe anh kể về một thời từng đi đào đãi vàng cách đây gần 20 năm. "Vài vẩy vàng kiếm được không đủ tiền thuốc chữa bệnh sốt rét. Ở Khuổi Cụ nay thì chỉ có trồng rừng, trồng cây ăn quả là chắc ăn nhất" - với tư cách là Bí thư chi bộ, Chi hội trưởng chi hội ND, anh Danh thường bày cho bà con như thế.

Nguồn NTNN